martes, 28 de julio de 2015

25 de Xaneiro



Como corren os ventos ninguén sabe. O tempo rípase aínda con máis abelencia. Sen ún saber, esváese coma a escuma do mar entre os dedos, sen deixar siquera ese frío da auga ceibe, suxeita só ao dictado das mareas, a forza invisível do astro da noite que ven ser, sen sabermos, quen verdadeiramente regula o camiñar todo do planeta.

Os días pasan con ese silencio que ninguén pode interpretar, se é que ten algún sentido. Poderiamos contalos coma se fosen minutos, mais non son. Suman mais, muito mais, e fanse meses, anos... Os menceres non cambian, quen os vemos, si. O percurso das cousas, os folgos das correntes presentes ou non, os chíos dos paxaros, o aceno protector da minha nai que apenas me conhece xa... Quedou na memoria, que é un xeito de tempo que non pasa, pero que nos fai trampas até levarnos a darlles ás lembranzas o xeito que nos convén... Todo pasa. Os días e as noites. E as lembranzas.

E un dia soupeches o que nin sospeitabas, como se a mudanza fose súpeta e mesmo sorprendente. Sorpresa é a palabra, sí. Mesmo sabendo que non hai un só camiño que fose deseñado definitivamente. Un dia espertas e tes un pensamento que non debía estar aí. Ou si. O caso é que non ten unha explicación nin siquera aproximada. Se cadra a vida é un xogo de presencias e ausencias. De cousas e persoas. E pensamentos.

Ata que chega un mencer así, que separa un dia do outro, mais ti sabes que non é só iso. É mais. E tanto mais que non acabas de comprendelo, por mais que comprendelo non teña a mais mínima importancia. Está aí, gris e azul, con eses tonos das luces das cociñas doutrora, lonxe, no tempo da infancia, mesturados con aquel olor a leite queimada e leña a arder e frio afora... O frío ten un olor acedo, desacougante, olor a desfeitas próximas ou remotas. O frío é seguro, volta sempre.

Quen sabe se non será un pouco estúpido estar sempre a pensar en si mesmos, como se fosemos algo importante. Teria mais sentido situarse aí afora, enriba das nubes case xa pretéritas, aló enriba, en Marte ou Xúpiter, só por ver todo o que pasa aquí embaixo. Se é que pasa algo, que tampouco é seguro, tal vez todo son ilusións para poder pasar as follas dos calendarios.

Todo é igual ou aproximadamente igual. Ata que muda. Entón, nun suspiro, despois dunha noite con pouca vocación, todo é novo por ningunha razón. E mira por onde ún que non lembra apenas o dia do cumpreanos, vai lembrar, porque quere, o dia 25 de Xaneiro. Do ano catorce. Nacín un dia catorce e agora vivo no número 59. Xa sei, tanto ten, mais non deixa de ter a sua cousa.

"... que toda la vida es sueño..."




lunes, 27 de julio de 2015

Cen Mil Derrotas

Esta é a nova casiña, andamos de mudanza, con vontade de coidar millor de contido e continente. Que así sexa e gracias pola visita.
contandogaivotas.blogspot.com.es


Marzán


O portal ten un estilo que a rapaza da inmobiliario calificou, retrancuda ela, de "rococó". Ao sair á rua ún síntese un pouco espido, coma se as volutas azuis fosen unha parte abandoada da vestimenta. Pra comezar a andaina hai que rubir un treito corto que ameaza con consumir os folgos de vez. Unha farmacia, a beirarúa sen rematar, e un paso de peóns onde xa o tráfico acaba coa tranquilidade da beiramar.

Soe correr o aire, enérxico, nesta parte da rúa principal. Da outra beira, o ir e vir dos mecánicos dun obradoiro pra automóveis, o paso cansado dalgunha veciña xa veterana e a mirada desvalida dun can con aire de abandono.

As hortas sobreviven ao asfalto entre urbanizacións cáseque baleiras, apenas limitadas por aramios grisallos e algún fungueiro que resiste o paso do tempo. Morreu o bruar continuo dos motores, e as chemineas anuncian calor doméstico e ambiente familiar, con ese cheiro estrano que recorda tal vez a infancia. Aquí son os gatos os que gardan as portas, fitando silendeiros o paso apresurado duns e doutros. Abre a paisaxe mais aló, a estrada rube cara o Bispo Santo facendo reviravoltas, choutando enriba da via estreita, sen deixar moi claro cara onde quere ir. O camiño de ferro atravesa as hortas como un intruso pacífico ao que xa se acostumaron as vacas e as figueiras. O apeadeiro tem un algo de desolación desmentido polo fume das chemineas.

Folguexando nas encostas, os pasos vanse achegando máis e máis aló permitindo enxergar o mar ao lonxe. Nos días de maré brua indómito sin descanso, coma un xigante agochado ninguén sabe onde. A paisaxe espállase agora ainda máis nun reinado de praos e vacas arrodeadas ás veces por grupos de eucaliptos, piñeiros e carballos. Os camiños son ás veces curtos e fuxidíos, e as máis, longos e direitiños coma os eucaliptos das beiras. Cheira a gando sempre por estes camiños longos e desolados, ule a herba e a vaca, a menta e a outra planta que algún día saberei identificar. De momento, atopo mais interesante deixar debalar os pensamentos cara o mar, coma os camiños. Por veces mesmo son quen de non pensar, sen precisar tampouco da axuda das músicas que van sendo xa doutrora, segue ese fodido tic-tac a dar as horas...

O camiño de ferro tamén ten aquela cousa dos percorridos longos e direitiños. A escasa distancia entre as duas eternas equidistancias faise curiosa se cadra. Ún acaba pensando en Angrois nesas revoltas... Hai lembranzas mestas coma a memoria dos vellos, lutos invencíbeis que a impunidade soe facer ainda mais negros. Hai centos de pequenas pontes, todas de paso estreito. Na interminábel liña do horizonte xúntase tres, ao lonxe, invitando a procurar algún ponto de vista posíbel, aí hai que tirar de "tele" pra mirar de axuntalos no espazo, matar os baleiros, encher a foto de pedra vella e herbas aromáticas, por máis que ninguén vai poder apreciar ese arrecendo especial.

Aquí todo vai dar ao mar. Mellor dicer a mar, esa muller infinita, poderosa, vasta, cun aquel de enerxía inexplicábel que por veces pon o medo no fondo da gorxa... A natureza é cercana, xenerosa, está por todas partes e chega a todas partes. O ceo semella estar muito mais perto do mar do que resulta aparente. Cando as nubes mouras veñen de norte, apréciase mellor ese punto de contacto que nunca chega verdadeiramente a producirse, o mesmo que lle pasa ao camiño de ferro. Compaña eterna, mais tamén distancia eterna... debe ser por iso que non se aman de verdade, por poder soportar con certa dignidade a distancia.

O feito de que algún "rexidor" permitira chantar á beira do mundo marítimo mais dunha construcción (mesmo algún casapello enribo dun castro, que xa ten bemoles a cousa... ) confirma fatalmente as  tendencias en boga. Nin neste recuncho pode ún escapar da desfeita... "Pero qué esperansa, che... "...

O millor de todo son eses doce ou trece, mesmo catorce ou quince graos dos que só se pode disfrutar á beiriña do mar. Na miña terra había andar agora enguruñado como un caracol, coa cabeza agochada e as costas rendidas ao vento dalgún curuto nevado. Verme de lonxe e aínda habería quen pensase que levo a cachola embaixo do brazo...

Non preocuparse, nunca chegou a cousa a tanto.


Rosmando pensamentos


Non hai tanto tempo, pensei que isto das ideoloxías é algo bastante relativo, por non decir claramente falso. Non o direi claramente porque non estou seguro.

Agora que nos vemos todos envoltos nesta roda de miseria que tenta levarnos non se sabe moi ben onde, toca facer exame de conciencia e, a pouco honesto que ún sexa consigo, compre concluir que se nos vai tan mal é porque estamos tan pringados coma o señor Botín, o banqueiro. Porque ben podiamos liscar para Cuba, coma o Willy, e mesmo sen liscar poderiamos vivir nun cacho de terra cunha hortiña e un pozo non moi fondo.

Caemos nas redes do mundo civilizado, a cultura, o glamour, e mesmo no dolce-far-niente se nolo poñen doado. E qué raio terá iso que ver con sachar unha hortiña e conformarse despois coas leiturgas e os nabos e algunha tomateira...

Alá polos medios de incomunicación andan lareando un dia si e outro tamén arredor do asunto da ideoloxía. Que si a un tipo que gaña centos de miles de euros nun mes se lle pode aplicar un deses adxectivos que rematan por "ista". É Willy comunista? Pódese ser comunista co peto ben cheo de cartiños? É Alejando Sanz un tipo moi riquiño ou un millonario asimilado pola linguaxe e o comportamento das multinacionais? Un tonto rico?

Non sei. Pero ando preocupado por catro papeliños que teño gardados polos bancos (varios, así, se afunden, algún ha salvar, din os que entenden...) e parta un raio se me afasto deles máis aló dos límites da vila. É iso ideoloxía? Pois sí. Iso é ser pro-capitalista de facto, por moito que as ideas leven etiquetas diferentes. Téñennos ben pillados porque andamos pringados ata o pescozo e acabouse. E o que ten catro anda algo máis pringado ca o que ten tres, facede vós as contas...

Por se fora pouco recoñecer que andamos a colaborar con persoaxes tan siniestros coma os banqueiros, tamén se me ocorre que a nosa suposta bonomía, o aquel que ten o ser "boa persoa", anda tamén máis limitado do que nos gustaría admitir en según qué espazos ou momentos. Hai un par de días que me crucei pola rúa cun deses seres que nacen predestinados. O pai borracho, da nai decíase que tiveron que aprenderlle e falar (o pouco que sabía) cando o destino a afastou do rabaño de cabras que atendía dende nena aló pola Cabreira. Vivían frente da casa. Un dia decidimos correr ben as cortinas. Non se pode comer tranquilamente mentres botan unha muller polas escaleiras embaixo. A hostias.

O rapaz, que xa é home, pasaba mirando fite para adentro dun local de copas. Á percura de algún, sempre é así. Eu procuro, ti satisfás a miña procura. E os outros pasamos arredor, carregando exclusivamente as nosas vidas, non a súa. E ocorreuseme pensar que ben puiden ter feito algo mais do que fixen, que foi nada. Na-da. E non o digo por auto-flaxelarme. Só por chamarlle ás cousas polo seu nome, que xa nos esquecimos de como se fai.

É doado falar ou escreber en favor dos desfavorecidos. O compromiso (o verdadeiro) é algo máis fondo que non se leva moi alá co entorno este que admitimos coma noso. Que nos condiciona dunha maneira tan brutal que, ás veces, mesmo acudir a unha manifestación resulta ser un esforzo, decídello a quen se gaña a vida recollendo percebes.

A onde imos con ese fardelo? Non sabemos. Se cadra non queremos nin saber. O señor Botín, sí. E os outros.



Ela






Ela
    escrebe os seus soños na casca dun robre novo
    e sorrí coma un verán eterno

El
    espreguiza as ilusións mortas baixo do sol candente
    e agarda os nimbos, coma un vello

Ela
    conta as folliñas dos tréboles e espreita a posta do sol
    para roubala, sen vergoña e con nocturnidade

El
    ponlle unha cifra a cada día, e aínda ten de pensalo
    para non numerar os segundos

Ela
    sae a rúa coas chanclas, e as fiestras énchense de homes
    coa cabicha rindo antre os beizos

El
    conta as moedas coma un vello avaro, calcula o custo da vida,
    e despois o que a vida costou, polo de agora...

Ela
    dalle un bico a calquera, invita a cervexa cando non ten un can,
    e frite os ovos co aceite que tirou o mes pasado

El
    fita atrás da porta, por se os nimbos non chegan
    e agarda a chegada dela, por se volvera o frío, negro, mesto...


Ela
    ...
        Voa

Rescoballos



Non te quero


Os que saben agóchanse, precarios
prisioneiros da choiva que non chega

No medio andamos nós, extraviados
perdidiños na fronda dos letreiros
acode, vende, merca, inxerta, fala
dilapida, non chores, paga as copas

Fabrica fillos, véndeos, da as gracias
non esquezas a gloria da rutina
berra victoria en sábado, durmindo
esperta traxe branco, no domingo

Máis non fales comigo, non te quero
por máis que ás veces ben que te quixera
déixame ver se calas un segundo
e xa eres quen de ver onde agonizas

De velo un dia e dous e tres e catro
de soñalo nas noites, nas matanzas
nas bodas, nos bautizos, na tristura
que semella porvir, nos cemiterios

Non sei por qué cho digo, non te quero.

Ribadavia

Vai un vento morno cantaruxando por entre os plátanos dos xardins públicos. Un arrecendo a polbo de cobre que nace tras das portas dos bares e se achega as terrazas onde os da terra parolan sen medida e os visitantes botan a ollada polos tellados e os soportais de pedra. As crianzas perséguense entre sillas de brillos alumínicos pola encosta da praza. Dende a fiestra unha cecáis Marica labra fíos de fío e compón patucos para os netos que son ou que serán, quén sabe.

O sol cae por entre as casas nas ruas estreitas e sombrizas e non reclama nada. Abóndalle unha ollada curiosa polas portas abertas. Esqueceuse unha chave. Unha morena esguía engatuña sen medo polo balcon e guinda o corpo miúdo na baranda granito. Vírona os pardaregos e non dixeron nada e foron visitar aquen balcón aberto. Van moitos pola rúa e ninguén cala. É xente faladoira que gosta da retranca, do erotismo cotián e a brincadeira. Por tras das casas e as cubertas de tella o sol achégase ao mar. Xogan uns instantes cando se atopan e xa se van bicando antes de escaparen da vista do mundo.

A calor vai nas pedras, percorrendo as rúas, preguiceira. Saíu Carme a esperar por se alguen esperaba. Sentou nunha cadeira que sofre a súa ausencia e as ausencias dos outros. Han chegar, sempre chegan. Esmorecendo a luz, o vento ven do río e trae bandeira branca. Van abanos nas mans das veciñas, sentadas nas portas cunha brasa prendida no bico. Falan da vida toda e a vida vai pasando.


Pasa un melro chiando na noite que se achega.
Volve o pardal a casa porque sabe que o esperan.
Vai a vida e a noite nas pedras
En Ribadavia.


domingo, 26 de julio de 2015

Mondoñedo

Supoño que fará parte desa típica e tópica contradicción que nos move. Respiramos branco, pero o que botamos pra fora pode ser da cor que lle cadre. Perdoando o protagonismo, eu son ateo. Seguramente porque cando fun facer a "mili", tarefa noxenta se mire por onde se mire, non me acodeu nin dios.

Góstame Saramago. Tamén a súa versión feminina, Sara Mago, que ten moita gracia según na boca de quén. Lin aquela novela súa (a del) de tanta sona, Memorial do Convento. Namorei figuradamente das suas paroladas sen fin, sen puntos nen comas e tería namorado literalmente se fora un pouco mais xeitosa (ela), pero iso xa sería pedir de máis. O caso é que dende que pasei por esas páxinas non son quen de ver unha catedral coma o que é sen máis, porque don Xosé ten toda a razón. Son moito máis ca pedras.

Pero é que eu non contaba con isto. É tan incrible que non acabo de dar crédito. Eu son dos que afirman que o Camiño de Santiago é unha carallada chea de coches e estradas que cheiran a chumbo e morreu o conto. E se tes aquela cousa de "facer o Camiño", págache a pena dar unha voltiña por Trabadelo, que está aquí mesmiño e son uns kilómetros de nada, rapaz. E logo sumas a ida e a volta e contas que fixeches un tramo do Camiño, e a ver quen é o chulo que che cala a boca. Ou? E de súpeto teño pinta de pelengrín? Eu, que baixo os santos en ringleira a cada volta que Rajoy anuncia un desastre?

O campaeiro de Mondoñedo non ten por qué saber tal cousa, iso é certo. E se cadra teño pintas de curiña. Non pode explicarse doutro xeito a razón de que me (nos) recrutara, a falla de pelegríns de mais calado.O caso é que alá vou, alá fun (fumos), polos estreitos e pedregosos banzos da catedral de Montoñedo. A quen se lle conte... Estaba contente.  Non sei por qué. Se cadra encheume de satisfacción visitar sen querer unha das páxinas importantes da nosa historia, sempre agochada na outra historia, a dos vencedores. Sei que case vin diante de min as figuras pantasmais daqueles que demoraron abondo para abortar de facto o perdón pra Pardo de Cela, que dín que era algo comenencioso, pero era noso. Por aquelas tebras estreitas rubín (eu !!) á torre de Mondoñedo. E ainda fun quen de tirar da corda da campá. Xúrovos (permitídeme) que da medo vela abanearse alá enriba, con todo aquel peso e aquel xogo de forzas contrarias ou complementarias, centrífugas, centrípetas, qué sei eu... Subir, acompañar. Baixar, tirar. Sinxelo, si, pero mete medo.

Xa postos a ter sorte, creádelo ou non, mesmo lle dei corda ao reloxo. Olliño... dous contrapesos de cincocentos quilos pendurados nun pozo escuro de treinta metros, ou coarenta... Hai que botarlle peito, coller aquelo coas máns mirando unha cara a outra e meterlle tralla mentres haxa folgos. E deixalo parar moi amodiño, porque se non, liámola boa. Como volo conto.

Este bon home explicoume tamén como se apañaban pra abanear a outra, a Paula, a grande campá da catedral de Mondoñedo. Dous mil cincocentos quilos, que se di logo. Mirade como será que  houbo de sustituir o badallo orixinal da peza por outro de madeira, porque non había cristal que resistise as vibracións. A man non abonda pra abranguer aquelas paredes de bronce. O caso é que alí deben guindarse dous homes con mais cencia da que teñen moitos sabiondos, pra botar a andar aquelas toneladas de relixión. E sen un can de compensación. Así son as cousas nos tempos dos pcs, os ipods, as cams e todas esas caralladas, aínda que poida parecer o contrario.

Emocionéime, oes. Pra min que xa andaba pensando en pasear diante dos vosos fuciños, fachendoso coma un galo fodón, a sorte que chego a ter ás veces. Mágoa que non houbo quen me inmortalizara.  Teño unha amiga que é moito menos amiga das alturas ca das misas, por causas que non veñen a conto agora. Pero rubiu coma unha tola pola torre enriba e ainda foi quen de tocar con bo xeito e millores ganas. Cando chegamos embaixo tiñamos cara de "flipaos". De feito tardamos en pechar a boca un bo cacho, e creo que foi porque María (que tampouco saíu na foto) nos chamou a atención.

Non sei qué foi, pero sei que os dous tiñamos a forte, a abraiante sensación de ter recuperado dun xeito cáseque epidérmico, algo que pertence á historia verdadeira de todos nós, como se poidésemos volver atrás no tempo e vivir aquelas vidas que as crónicas oficias condenaron ao anonimato.

Haberá quen presuma de bo viño, de habelencias de galán, ou de domador de feras mais ou menos salvaxes. Eu, perdonando o protagonismo, deille corda ao reloxo da catedral de Mondoñedo. E mais toquei as campás. Creádelo ou non.

Non é fume !!